denborak inoratu ez gaitzan…

Atzo egin zioten hileta elizkizuna Denbora enaren hegaletan liburuaren egileari, Aretxabaleta sorterrian

Iñigo Astiz. Berria 2010-08-22

Gaixoaldi luze baten ondoren, ostiralean hil zen Karmele Igartua idazlea (Aretxabaleta, Gipuzkoa 1959), 51 urterekin. Atzo egin zioten hileta elizkizuna, sorterrian bertan, Jasokundeko elizan. Hitzak orbainetan eta Denbora enaren hegaletan izeneko bi poema liburuak idatzi zituen Igartuak, eta bukatua zuen hirugarren bat ere, Itsaso kontra bat izenekoa, baina argitaratzera heldu baino lehen zendu da. 

Irakaslea zen lanbidez Igartua, eta ikastetxean garatu zuen, hasiera batean, idazteko zaletasuna, ikasleentzat hainbat antzezlan idatziz eta taularatuz. 2005ean, berriz, Bergarako Idazle Eskolan izena eman, eta, azaldu izan zuenez, idazteko eta argitaratzeko grina sortu zitzaion. Poesia bilakatu zen haren genero nagusia. Idazle berantiarra baina oparoa izan zen orduz geroztik. 2007an aurkeztu zuen bere lehen liburua, berrogeita bederatzi urte zituela. Felipe Arrese Beitia poesia saria irabazi zuen, gainera, Hitzak orbainetan lehen liburu harekin. 

Iaz argitaratu zuen bigarrena: Denbora enaren hegaletan izenekoa, Pamiela argitaletxearen eskutik. Denborari eskainiak dira horko lerrorik gehienak, haren ustez gizakia «denboraren gorpuzte bat» delako, Igartuak berak azaldu izan zuenez. «Bizitza jauziak dira, denbora ezin da harrapatu, ez da bihar edo atzo, ni naiz denbora guztia, ez dago besterik. Denbora hori pertsonifikatu nahi nuen». 

Konstante bat dira denboraren gaineko gogoetak liburu horretan, baita enaren eta itsasoaren erreferentziak ere: «Denbora gelditu/ eta gelditu denbora/ eta gu ibili denboran/ eta guk zeharkatu denbora -enara beltzak bezala-/ eta guk egin denboretan denbora,/ denborak zahartu, ihartu, baztertu, irentsi ez gaitzan,/ denborak inoratu ez gaitzan...». 

Ekainean eman zuen azken errezitaldia, Larrabetzun (Bizkaia), Literaturia ekimenaren barruan, Igor Estankona, Paddy Rekalde eta Xabier Montoia poetekin batera. Ahul zegoen jadanik, gaixotasuna zela eta, baina bere irakurketa egin zuen, halere. Haren azken poesia emanaldi publikoa izan zen. 

«Poesia da laburpena» 

Poesiaz kanpo ere egin zuen lanik. Itzulpengintzan ere aritu zen. Marina Tsvietaieva poeta errusiarraren biografia eta haren Wilnoko gutunak gutun liburua itzuli zituen Egan literatur aldizkarirako, eta Mariasun Landaren narrazio bat ere moldatu zuen antzerkirako. Zenbait euskal idazleren obren iruzkinak egin zituen Luma berrien eleak aldizkarirako. Mugalari, Nabarra eta Administrazioa Euskaraz aldizkarietan ere argitaratu ziren haren zenbait testu. 

Hil da poeta, eta orain gelditzen dira poemak. Honela dio Igartuak idatzitako Hitzak orbainetan liburuko azken poemak: «Poesia da laburpena. Bizitzarena./Pentsamendu oso bat zehatza, zehaztua./ Hitza bakoitzak aukeratua behar du,/ koma bakoitzak hausnartua./Eta, hitz egiten duten isiluneak./ -zer eta nola-/Poesia da laburpena: izana esanetan/ eta batzuetan/ orbainak hitzetan».