Biba Mina!

Kontuak eta kantuak

Xabier Mina Frantziako iraultzaren bezperan jaio zen Nafarroan (1789). Ikasia, euskalduna, Nafarroako gerrillarien burua Frantsesestean, Estatuko presoa Frantzian eta Mexikoko gudaroste insurjentearen jenerala independentzia gerrateetan.

Nafar gaztea legenda bilakatu zen. Ekintzak bata bestearen ondotik zetozkion. Minaren istorioak eta gertaerak ahoz ahoz zabaldu ziren, egiazkoak zein gezurrezkoak. Nafarroan mila gizoneko gerrillari taldea zuzendu zuen, Nafarroako Dibisioaren ernaimuna izango zena.

Mexikora gudaroste txiki bat eraman zuen, Europako eta Ameriketako 300 ofizial prestuez osatua; horietatik gutxi batzuk baino ez ziren bizirik irtengo.

1817an, 28 urte zituela, Mexikon Borboi erregearen gudarosteak atxilotu eta atzetik fusilarazi zuten, traidoreen antzera.

Mexikon, berriz, maila goreneko heroi bilakatu zen. Askatasunaren eta independentziaren alde borrokatu zuen beti. Xabier Mina hil eta lau urtera Mexikok independentzia erdietsi zuen.

Mina, el antimonárquico que intentó liberar Iruñea en 1814
Pello Guerra. naiz.eus (27 septiembre 2017)

Xabier Mina, askatasunaren sinboloa
Felix Ibargutxi. El Diario Vasco (2017ko urriak 3)

Nafar hazia Mexikon
Ainhoa Sarasola. Berria (2017ko urriak 4)

Xabier Minaren ibilbidea liburu baten batu dau Kepa Larreak
Bizkaie! (2017ko urriak 4)

El escritor arrigorriagarra Kepa Larrea resucita al 'Ché' navarro en dos libros recientemente editados
Kike Camba. Arrigaur aldizkaria, 206. zkia. (2017ko urria)

Xabier Mina gogoan
Deia-Ortzadar, 516. zenbakia (2017ko urriak 14)

Kepa Larrea: «Xabier Mina eta Simón Bolívar oso antzekoak ziren»
Nerea Alejos. Diario de Navarra (2017ko urriak 23)

Biba Mina! Kontuak eta kantuak
ikasbil.eus (2017ko urrian)

Kepa Larrea: "Xabier Minaz ahaztu eta Simon Bolivar goraipatu dugu euskaldunok"
Amaia Goikoetxea. Geuria aldizkaria (2017ko azaroak 2)

Saioen mugak eta beste
Aiora Sampedro. Berria (2017ko azaroak 19)

Xabier Mina. América y los procesos de independencia - Amerika eta independentzia prozesuak
Tomas Urzainqui y Kepa Larrea - Conferencia EHU / UPV (8 noviembre 2017)

Kepa Larrea: «XIX. mende hasieran, Bolivar bera baino arriskutsuagoa izan zen Xabier Mina Espainiako Gobernuarentzat»
Iraitz Urkulo. El Correo (2018ko azaroak 10)

Xabier Mina, orain 200 urte Mejikon fusilatu zuten nafar gazte euskalduna
Euskadi Irratia, Amarauna saioa (2018ko azaroak 11)